Wie is u? is een vraag die good old Sjef van Oekel (artiestennaam van Dolf Brouwers) steevast placht te stellen wanneer hij, midden in een ingewikkeld betoog, geconfronteerd werd met een persoon die hij niet kende in zijn programma Van Oekel’s Discohoek.

Ik moest aan Sjef en zijn vraag denken toen ik in de Volkskrant van 13 oktober 2017 jl. de column las van Peter de Waard. De titel van die column: “Is persoonlijkheid juist een nadeel bij sollicitaties?”

De heer De Waard schrijft daar o.a. dat mensen zich op sociale media volledig bloot geven en dat anderzijds mensen bij sollicitaties steeds anoniemer kunnen zijn. “De etnische afkomst moet geheim blijven. Leeftijd mag niet genoemd worden, omdat 45-plussers dan voor melaats worden aangezien. En ook m/v doet in het genderneutrale Nederland niet meer ter zake, tenzij het positief wordt toegepast.”…zo schrijft de heer De Waard.

(Ook) persoonlijkheid is niet (meer) gewenst. Veel bedrijven hebben “…liever meer autistische types die zich fijn voelen bij routineuze werkzaamheden en niet gauw roepen dat het verveelt.” Hoe onzekerder mensen zijn, hoe beter. Advocatenkantoren, adviesbureaus en zakenbanken zouden onzekerheid allang gebruiken als selectiecriterium, zo betoogt de heer De Waard. In zijn column haalt hij een onderzoek aan van Laura Empson, hoogleraar aan de Cass Business School van de Universiteit van London waarin zij stelt dat onzekerheid een heel goede eigenschap is voor mensen die carrière willen maken. De redenen? Mensen die onzeker zijn twijfelen, piekeren en werken maar door en door en door omdat zij nooit tevreden zijn, zich sterker vereenzelvigen met de bedrijfscultuur en, meer dan anderen, jagen op erkenning en status.

Enfin, lees die column als dit je aanspreekt. Rare ontwikkelingen, als je het mij vraagt. Veel mensen zijn inderdaad beledigd als er niet voldoende reacties komen op een post op Facebook en aarzelen niet om de meest intieme momenten met familie of vrienden wereldkundig te maken op Instagram. Het is, als het gaat om sollicitatieprocedures, formeel verboden om te discrimineren op basis van leeftijd, godsdienst, politieke overtuiging, etniciteit, huidskleur en geslacht. Daar laten we dus steeds minder van onszelf zien zou je kunnen zeggen. Worden we met z’n allen robots van vlees en bloed als we nu ook persoonlijkheid gaan afschaffen? Oh, u hebt een eigen mening en komt daarvoor uit? Ai, dat hebben we hier liever niet en wij kiezen liever voor een kandidaat die volmaakt kleurloos en vlak is en die zijn of haar eigen mening, zo die er al is, voor zich houdt. Mijn mening is dat persoonlijkheid een prominente rol hoort te spelen in een selectieprocedure. 50% persoonlijkheid, 15% opleiding en 35% werkervaring als je er getallen op wilt plakken. Het is in veel organisaties al saai genoeg tegenwoordig!

Televisiepersoonlijkheid Sjef van Oekel had (overdreven) persoonlijkheid en was als zodanig een markante figuur. En vlak ook zijn sidekick, Ing. Evert van der Pik, niet uit. Op YouTube kun je meer dan genoeg materiaal terugvinden. Anarchistische televisie, letterlijk uit een andere eeuw.

Rob van Zoelen